Özgür irade var mıdır yoksa determinizm mi geçerlidir?

Hocam, tek bir soru sordum ya.. LÜTFEN.. LÜTFEN CEVAP VER.. NEDEN EVELEYİP GEVİLİYORSUN?


Sadece bu sorunun cevabını istiyorum.


Eki Görüntüle 2041590

Bu Tanrı için de geçerlidir. Tanrı, eğer dediğiniz gibi "ZAMANDAN VE MEKANDAN MÜNEZZEH" ise, Tanrı geçmişi de geleceği de biliyordur.

Hata bende.. Bak, iki paint çizimiyle anlattım. En başta yapmalıydım.


Diyojen o olayı değiştiremez doğru ama mesele o değil ki. Bu tıpkı benim özgür irademle yapmış olduğum tercihleri değiştirememem gibidir. Benim tarih kitabına veya levhi mahfuz girmiş bilgiyi-olayı şu an değiştiremiyor olmam benim onu dün özgür irademle gerçekleştirdiğim gerçeğini değiştirmiyor.
 
Diyojen o olayı değiştiremez doğru ama mesele o değil ki. Bu tıpkı benim özgür irademle yapmış olduğum tercihleri değiştirememem gibidir. Benim tarih kitabına veya levhi mahfuz girmiş bilgiyi-olayı şu an değiştiremiyor olmam benim onu dün özgür irademle gerçekleştirdiğim gerçeğini değiştirmiyor.
Hocam, sen sorduğum soruya cevap vermedikçe random atmaya devam edeceğim..

Soru:
"Ayşe ile evlenmen kader ise, Allah bunu bilmiyor mu?"

Diyojen o olayı değiştiremez doğru ama mesele o değil ki. Bu tıpkı benim özgür irademle yapmış olduğum tercihleri değiştirememem gibidir.
Ben senin örneğini, sadece bir paint çizimiyle çürüttüğümü düşünüyorum.. Şimdi, örneklendirmeyi ALLAH KATINA çıkarıp, "ALLAH, HER ŞEYİ BİLİR. O YÜZDEN KADER OLAMAZ." diyorum. "ALLAH, YÜCEDİR. KADER VARSA VE KADERİ BİLMİYORSA, YÜCE DEĞİLDİR." diyorum.

Lütfen aksini ispatlar mısın?
 
Son düzenleme:
@Andar Han
Kader konusundaki açmaz, zaman ve mahiyeti'nin henüz kavranmamış olmasından kaynaklanıyor.
Zamansız bir durum hayal etmemiz dahi imkansız.
İslam tarihinde var olan ciddi tartışmalardan biri ''zaman mahluk mudur değil midir?'' sorusu üzerinedir ki bu tartışma üzerinde bir karara varmadan kader üzerinde yapılacak tartışmalar kısır kalacaktır.
@Mali the Perfect Zaman denilen şey tanrının yarattığı ve onun hakimiyetinde olan birşey ise doğal olarak geçmiş ve gelecek kavramları bizim kullandığımız anlamda onun için geçerli değildir. Halbuki insanlar kader konusunu tartışırken aynen burada olduğu gibi ''tanrı geleceği biliyorsa'' dan dem vurur ve tanrıyı insan algıları ile mukayyet bir varlık olarak değerlendirme hatasına düşer.
**************************************************
Zaman sınırlamalarını tanrı için kabul etsek dahi
  • Tanrı, her şeyi biliyorsa, özgür irade yoktur.
  • Tanrı, her şeyi bilmiyorsa, "Her şeyi bilen." değildir.

haricinde, üçüncü bir seçenek sunun..
Önermelerinizin doğru olduğunu nereden çıkardınız. Tanrının herşeyi biliyor olması neden özgür irade olmadığı anlamına gelsin ki? Geleceği biliyor olmak kolayca akla gelebilen bir şey.
Yani üçüncü seçeneğiniz : ''Tanrı, her şeyi biliyorsa, geleceği biliyordur.'' seçeneği olur.
Buna da cevabınız ''gelecek bilinemez'' yargısı mı olacak?
Hala kafamızı karıştırıyor olsa da bugün itibari ile bilimsel/deneysel verilere göre ''gelecek bilinebilir. ''
Bkz. Çift yarık deneyinde ''parçacığın sonraki durumunda yapılan eylemin önceki durumunu etkilemesi''

.
 
Boşa tartışmayın derim. 😆 Hem olduğu hem olmadığı üzerine sınırsız ikna edici argüman üretilebilir, bir zaman için ikna olursunuz sonra aklınıza yeni şeyler girer ve karşıt görüşe ikna olursunuz. Varoluş zaten bu çatışmanın kendisidir, çift kutuplu. Sonuç olarak sonuç çıkmaz çünkü sözdizim sınırlı olsa bile semantiğin sınırı yok...
 
@Mali the Perfect Zaman denilen şey tanrının yarattığı ve onun hakimiyetinde olan birşey ise doğal olarak geçmiş ve gelecek kavramları bizim kullandığımız anlamda onun için geçerli değildir. Halbuki insanlar kader konusunu tartışırken aynen burada olduğu gibi ''tanrı geleceği biliyorsa'' dan dem vurur ve tanrıyı insan algıları ile mukayyet bir varlık olarak değerlendirme hatasına düşer.
Zaten bunu ön kabul olarak kabul ederek varsayımlarımı yapıyorum. Siz, bütün tartışmaları okuduğunuza emin misiniz? Zira, hiçbir yerde "Tanrı, zamana tabiidir." demedim.

Zaman sınırlamalarını tanrı için kabul etsek dahi
Önermelerinizin doğru olduğunu nereden çıkardınız. Tanrının herşeyi biliyor olması neden özgür irade olmadığı anlamına gelsin ki? Geleceği biliyor olmak kolayca akla gelebilen bir şey.
Yani üçüncü seçeneğiniz : ''Tanrı, her şeyi biliyorsa, geleceği biliyordur.'' seçeneği olur.
Buna da cevabınız ''gelecek bilinemez'' yargısı mı olacak?
"Tanrı, her şeyi biliyorsa geleceği de biliyordur." seçeneği, üçüncü bir seçenek değildir.

  • Tanrı, her şeyi biliyorsa, özgür irade yoktur. ✅
  • Tanrı, her şeyi bilmiyorsa, "Her şeyi bilen." değildir.
seçeneğine tabiidir. İstediğiniz kadar zorlayın, bu iki seçeneğinde dışına çıkamazsınız.

Buradan şunun çıkarılmasını da istemem, "Demek ki sen, bu fikre şartlanmış olduğun için sana, gerçekten bir seçenek sunsak dahi kabul etmeyeceksin." Sunulan seçenek gerçekten mantıklı ise neden kabul etmeyeyim?

Zaten tartışmayı okumuş isen eğer, bu tartışmada muhalif değilim. Ortada bir mantıksızlık var ve düzeltmek amacındayım. Senin dediğin gibi, ''Tanrı, her şeyi biliyorsa, geleceği biliyordur.'' seçeneği benim içinde geçerlidir.

Sonuç olarak, "TANRI, HER ŞEYİ BİLİYORDUR." ya da "TANRI, HER ŞEYİ BİLMİYORDUR." seçeneklerini tartışmak, başka bir tartışmanın konusudur. O tartışmada bile, başka bir seçenek ortaya atamazsın. Yani, ya "TANRI, HER ŞEYİ BİLİYORDUR." seçeneğini desteklemek zorundasın ya da "TANRI, HER ŞEYİ BİLMİYORDUR." seçeneğini desteklemek zorundasın.

Hala kafamızı karıştırıyor olsa da bugün itibari ile bilimsel/deneysel verilere göre ''gelecek bilinebilir. ''
Bkz. Çift yarık deneyinde ''parçacığın sonraki durumunda yapılan eylemin önceki durumunu etkilemesi''
Ben, zaten geleceğin bilinebilir olduğunu savunuyorum. Çift yarık deneyini ise, neden örnek verdiğini anlamadım. Çift yarık deneyinde parçacıkların gözlemlendiğinde farklı hareket etmesi neyi değiştirir?

"Allah, her şeyi biliyordur ama kader vardır." demek,

[a = b]'dir. [b ≠ c]'dir. O zaman [a ≠ c] demek gerekirken, [a = c] demektir.

1.jpeg
 
Son düzenleme:
Özgür irade toplum, kanun, yasa, devlet, insanlar, büyüdüğün çevre ve toplum etrafında şekillenerek kısıtlamalara maruz kalıyor.
Bir nevi tamamen hür varlığız demek bir açıdan yalan oluyor.

Özgür irade dediğimizde bence önemli olan kısmı ne kadar kısıtlandığımız ve maddi özgürlüğümüzün nasıl bir hayat yaşamımıza izin verdiği olmalı.

@Mali the Perfect eleştirimi nasıl yorumlarsınız hocam, sizin de eleştirinizi almak isterim.
 
@Mali the Perfect eleştirimi nasıl yorumlarsınız hocam, sizin de eleştirinizi almak isterim.
Ya hocam, ne güzel Muhteşem Yüzyıl izliyordum. Sabahın köründe kalkmışım, sıcak çayımı almışım. Rahatsız etmeyin lütfen. 🤣

Hemi de ben, er kişi değilim ki yorumlarımla sizi şereflendireyim.

Dur lan, fazla Muhteşem Yüzyıl etkisinde kaldım. 😂

Özgür irade toplum, kanun, yasa, devlet, insanlar, büyüdüğün çevre ve toplum etrafında şekillenerek kısıtlamalara maruz kalıyor.
Bir nevi tamamen hür varlığız demek bir açıdan yalan oluyor.

Özgür irade dediğimizde bence önemli olan kısmı ne kadar kısıtlandığımız ve maddi özgürlüğümüzün nasıl bir hayat yaşamımıza izin verdiği olmalı.
Sen olaya sosyolojik olarak bakmışın. Ki, ben de bu kanıdayım. Bu da farklı bir bakış açısı. Dini ya da bilimsel açıdan "kader" bilinemez olsa bile, toplumun hayatımızı şekillendirdiği aşikar.

Bu durumda, "Her şeyi ben özgür irademle seçiyorum." demek, ne kadar doğrudur tartışılır.

Önceden dediğim gibi:
Ben sınırlı bir varlığım. İnsan formumda ne kadar spor yaparsam yapayım, sadece vücudumun izin verdiği sınırlar içinde kas kütlesi elde edebilirim. Dünyanın en hızlı atleti olayım yine de bir çitaya 100 metre yarışında geçileceğim.

Beynimiz, milyonlarca sinirsel etkileşimin sonucu olarak seçimler yapar. Bu etkileşimlerin, kararlarımızı etkilemiyor olması, mantık dışıdır. Eğer bu etkileşimleri bilebilirsek, seçimlerimizi de bilebiliriz.
 
Ya hocam, ne güzel Muhteşem Yüzyıl izliyordum. Sabahın köründe kalkmışım, sıcak çayımı almışım. Rahatsız etmeyin lütfen. 🤣

Hemi de ben, er kişi değilim ki yorumlarımla sizi şereflendireyim.

Dur lan, fazla Muhteşem Yüzyıl etkisinde kaldım. 😂
Kahvaltımı yapıp, çayımı ve kahvemi içtim, şimdi yatmaya gidiyorum. Uyumadan önce size bir rahatsızlık vereyim dedim. 😂

Felsefe kategorisinde sizin ve @Ander Han hocamın yorumlarını dikkate alıyorum. Yetkinlik bir kenara dursun kullandığınız üslup ve kendinizi ifade ettiğiniz biçim, fikirlerinizle beraber ilgimi çekiyor, her ne kadar çoğu felsefe konusunda süregelen Allah, din ve peygamber tartışmasından bıksam da... 😂
Sen olaya sosyolojik olarak bakmışın. Ki, ben de bu kanıdayım. Bu da farklı bir bakış açısı. Dini ya da bilimsel açıdan "kader" bilinemez olsa bile, toplumun hayatımızı şekillendirdiği aşikar.


Bu durumda, "Her şeyi ben özgür irademle seçiyorum." demek, ne kadar doğrudur tartışılır.

Önceden dediğim gibi:
Eylemler, sonuçlar, koşullar ve bağımsız faktörler derken sonuçlar bayağı değişiyor, hayat ve irade işte. 🤷🏿
 
Konu neden tanrı'nın varlığı/yokluğu/bilen/bilmeyen/kader vs üzerine yöneliyor hep bıktırdı.
Sanki işin içine tanrı katılmadan özgür irade vardır/yoktur tartışılamaz gibi.

Evet, geçmiş ve gelecekten bahis yok. Bundan bahisle konuya girmek benim hatam olmuş.
En nefret ettiğim şeyi yapmışım. Özür. @Mali the Perfect ,
 
Konu neden tanrı'nın varlığı/yokluğu/bilen/bilmeyen/kader vs üzerine yöneliyor hep bıktırdı.
Sanki işin içine tanrı katılmadan özgür irade vardır/yoktur tartışılamaz gibi.

Evet, geçmiş ve gelecekten bahis yok. Bundan bahisle konuya girmek benim hatam olmuş.
En nefret ettiğim şeyi yapmışım. Özür. @Mali the Perfect ,
Yok hocam sorun değil de, söylenenleri tam kavramadan yorum yaparsan yanılgıya düşersin.

Mesela ""Konu neden "kader" kavramına yöneliyor?"" dersen, konu zaten bunun üzerine. He ama neredeyse her felsefi tartışmanın yolu Tanrıya düşer. Burada sana katılıyorum. Ama maalesef insanoğlu, bunu her zaman ön plana çıkaracak.

Ben de dahil.. Demek ki, erdemli bir insan değilim. 🤷‍♂️

Korku her zaman bizi, ideolojilerimizin, kodlarımızın, anlayışımızın dışına iter.

Kodlarını eksiksiz gerçekleştiren Dexter bile, masum birinin canına kıyma gafletine düştü.

Bu içeriği görüntülemek için üçüncü taraf çerezlerini yerleştirmek için izninize ihtiyacımız olacak.
Daha detaylı bilgi için, çerezler sayfamıza bakınız.
 
Son düzenleme:

Yeni konular

Geri
Yukarı